Als je 'Schuldpad in schaamstreken' gelezen hebt dan weet je dat je nu mijn gedachten over Carnaval gaat zien. De schaamte therapie van de Katholieken, zoals ik het zie. Ik ben nieuwsgierig naar jouw idee hierbij, dus laat gerust een reactie achter als je wil.
Verwonderlijk
Ik verwonder mij over verlegenheid en schaamte. De emotie die onze menselijke kwetsbaarheid isoleert van de ander-in-onszelf en de anderen om ons heen. Als kuddedier voelen we ons niet comfortabel als we onveilig zijn in de groep, de gemeenschap of op het werk. In de spreekkamers van psychologen, coaches en haptonomen wordt wat af gezweet op dit thema. Ook met Carnaval maar dan net effe anders.
Carnevale
"Carnevale" betekent letterlijk 'afscheid van het vlees' en was ooit een vasten traditie bij de Katholieken. De Alziende kneep zijn oog een paar dagen dicht en zette zijn erbarmen oneindig open voor het eet- en drankgelag. Het was de collectieve zelfkastijding waarmee een tijd van schaarste ten volle beleefd werd.
Nuttig. Want tussen de gure februari en het ontluikende medio april, draagt de natuur geen vrucht. Er zijn nauwelijks eieren bij de kippen. De fazanten en konijnen zijn een culinaire herinnering. Drachtige dieren zijn schuw omdat ze het nieuwe leven nog moeten baren. Bijen houden zich schuil. Deze schaarste schept een band tussen mensen die weinig hebben behalve de Grote Voorzienige, die er voor iedereen is en iedere hongerpijn hoogstpersoonlijk kent.
Van de nood is een deugd gemaakt en het is te overzien. Na het vasten explodeert de natuur in haar beschikbaarheid van voedsel, zonnewarmte en optimisme. Een prettig vooruitzicht.
Open psychiatrisch pretpark
Ons moderne Carnaval is een wonderlijke verbastering van dit vasten feest. Het ooit zo ingetogen begin van de vastentijd is een grappig intermezzo geworden. Tussen de kerstvakantie op Curaçao en de skivakantie in zeg maar. Zuid Nederland verandert een paar dagen in een open psychiatrisch pretpark. Realiteit, wens, droom en dramatische expressie hossen frivool door elkaar heen. Je mag in de huid kruipen van je 'andere zelf'. De menselijke schaduw breekt kleurrijk door het grauwe keurslijf heen.
Alterego's
En zie. De koffiejuffrouw verandert in een Catwoman of oogverblindende en wulpse squaw. De afdelingsmanager leeft zijn holbewoner uit op vrijdag en eindigt op Aswoensdag in een travestiete clochard. Het door conventies geharnaste Zuiden is een week lang gemarineerd in bier, frites stoofvlees en café-zweet. De polonaise en hoempa pa brengt ons terug naar de eenvoud van het ooit zo, en straks weer, beklemmende groepsdenken. Jaloezie en discriminatie transformeren naar gemoedelijke tolerantie.
EHBO versus mensroom
Stoot bijvoorbeeld in de zomer een glas bier om op een vol terras en je eindigt op de EHBO. Braak tijdens vasten avond over het maliënkolder van een vreemde en je staat de zure brokken samen lachend in de mensroom uit te punniken.
Bier en Nu
En anders dan met de vage hoofdpijn na het derde glas wijn op een normale zondagavond, is er geen ziekteverzuim op de ochtend van Rosenmontag. Want als om elf uur 's ochtends de tap weer open gaat, kom je om twaalf uur weer een beetje in het Bier en Nu en ontbijt je om dertien uur je eerste hamburger speciaal. Of kapsalon. Alaaf! Burp... Met een beetje geluk tref je tegen zeventien uur de vier maanden geleden gescheiden mevrouw van de bibliotheek (die nu Paratroeper is) en grijpt ze schalks jouw zwaard uit de schede van de Kasteelheer. Geen rem, geen beschouwing weerhoudt je van de onbekommerde duik in de ballenbak van dit heerlijke feest.
Altijd feest?
En zo zou het ruim vóór Carnaval en ver ná Pasen wat mij betreft wat vaker mogen zijn. Meer plezier en ruimhartigheid met meer vegetarisme en smoothies, afgewisseld met bier en barbecues. Meer ruimte voor de het angstige diertje in ons om van een poes in een leeuw te veranderen. En omgekeerd natuurlijk.
Oefening in compassie
Een oefening in compassie en empathie voor iedereen ín jou en naast jou. En vooruit, waarom ook niet: een spontane polonaise zo maar ergens op een woonboulevard aan het begin van de herfstvakantie. Een uit volle borst gezongen Wilhelmus achter de lange kassarijen van IKEA op een zaterdagochtend in mei. Gewoon om dat het kan en ook dit mensen verblijdt vanwege de dunne draden die ons verbinden.
Gewoon omdat Onze Lieve Heer (soms vermomd als Allah, soms de Boeddha....) dan, behalve met wijd open ogen ziet dat het Goed is, ook van zijn al-horende oor tot al- horende oor glimlachen zal.
Therapie is er altijd en voor iedereen. Je weet wel waarom.
Reacties
Een reactie posten